Η παρούσα οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα έχει εφιστήσει την προσοχή σε διαρθρωτικά προβλήματα του συστήματος υγείας, καθώς οι ανθρώποι χάνουν την πρόσβαση σε υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και θεραπείας, ως αποτέλεσμα του αυξημένου κόστους και των περιορισμένων πόρων. Αυτό ενίσχυσε την ανάγκη για αποτελεσματικά και χαμηλού κόστους μοντέλα που κάνουν την υγεινομική περίθαλψη προσβάσιμη σε όλους, και προωθούν νέες προσεγγίσεις για προληπτική φροντίδα. Η Ashoka βρήκε κοινωνικούς επιχειρηματίες σε ολόκληρο τον κόσμο οι όποιοι ηγούνται της ανάπτυξης αυτών των νέων μοντέλων. Τώρα είναι η στιγμή να μάθουμε από την διορατικότητα τους, και να εντοπίσουμε τους ανθρώπους καταλύτες αλλαγής (changemakers) που δοκιμάζουν νέες ιδέες στην Ελλάδα.
Ο Jordi Martí απλοποίησε τη διαδικασία εξέτασης αίματος, ώστε να γίνει η διάγνωση για αποτρέψιμες ασθένειες πιο προσιτή για τις μειονεκτούσες κοινότητες, προσφέροντας έτσι μια νέα λύση για συστήματα υγείας με περιορισμένη χρηματοδότητη. Η τεχνολογία του Dry Blood Screening προσφέρει έναν πιο εύκολο, πιο γρήγορο και χαμηλού κόστους τρόπο για τον εντοπισμό κρίσιμων για την υγεία παραγόντων μη-μεταδοτικών ασθενειών, κάνοντας την προφύλαξη προσβάσιμη σε περισσότερους ανθρώπους. (Video).
Ξεκίνησε επιδιώκοντας μια καριέρα στη βιομηχανία διάγνωσης, αφού είχε υπηρετήσει προηγούμενα στη μονάδα επειγόντων περιστατικών του στρατιωτικού νοσοκομείου κατά την διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας. Παρακολούθησε αρκετές περιπτώσεις όπου οι ασθενείς και οι οικογένειες τους αλλάξαν τα σχέδια για το μέλλον τους λόγω κάποιας ασθένειας που μπορούσε να υπάρχει πρόληψη.
Ο Jordi, ο οποίος μοιράστηκε το μοντέλο στην Ελλάδα το Σεπτέμβριο 2013 στο πλαίσιο του The Impact Series, έχει επιλεγεί για Ashoka Fellowship στην Ισπανία το 2011 μέσα από τη συνεργασία Ashoka – Boehringer Ingelheim Making More Health.
Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα τα προγράμματα στον τομέα υγείας που στοχεύουν στη θεραπεία, στην υποστήριξη και στην πρόληψη έχουν μειωθεί δραματικά. Η οικονομική κρίση, οι μειώσεις δαπανών ως αποτέλεσμα αυτής και οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, έφεραν στην επιφάνεια μεγάλες συστημικές δυσλειτουργίες στον τομέα της υγείας, αλλά και στην κατάσταση της υγείας και στην πρόσβασιμότητα στην υγειονομική περίθαλψη για τους ανθρώπους στην Ελλάδα. Η άνοδος της ανεργίας αύξησε και τον αριθμό των ανθρώπων χωρίς πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας.
Καθώς αναζητούνται νέοι τρόποι αρωγής για τους ανθρώπους που δεν διαθέτουν την οικονομική άνεση για υπηρεσίες ή φάρμακα, τα κοινωνικά ιατρεία και οι κοινωνικές κλινικές και τα κοινωνικά φαρμακεία ανοίγουν το ένα μετά το άλλο και λειτουργούν χάρη σε δωρεέες και τις προσπάθειες εθελοντών επαγγελματιών υγείας σε γειτονιές αστικών κέντρων και σε αγροτικές περιοχές.
Το πρόβλημα έχει ιδιαίτερα σοβαρές εκτάσεις σε αγροτικές περιοχές και μικρότερες πόλεις, όπου υπάρχει έλλειψη φαρμάκων, έλλειψη ιατρικού εξοπλισμού και διαθέσιμων επαγγελματιών υγείας στα δημόσια νοσοκομεία. Ο προέδρος της Έλληνικής Ένωσης Νοσοκόμων αναφέρει πως ο αριθμός νοσοκόμων που αναζητά θέση εργασίας στο εξωτερικό έχει απογειωθεί. (source).
Υπάρχει ακόμα ανάγκη για νέα μοντέλα που θα προσφέρεουν προσιτή πρόσβαση στις κοινότητες στην Ελλάδα, και που θα βοηθήσουν το εθνικό σύστημα υγείας να δημιουργήσει αποδοτικές και ποιοτικές υπηρεσίες για τον πληθυσμό σε ολόκληρη τη χώρα. Για παράδειγμα, το σύστημα περίθαλψης ψυχικής υγείας είχε δραματικές επιπτώσεις. Κατάθλιψη και αυτοκτονίες έχουν αυξηθεί γύρω στο 40%, την ίδια στιγμή που η χρηματοδότηση της ψυχικής υγείας έχει μειωθεί κατά 50%, σύμφωνα με την έκθεση The Lancet (2014) . Επίσης, σύμφωνα με το “Greece Pharmaceuticals & Healthcare Report Q1 2014” ου Business Monitor International, η χώρα έχει τις υψηλότερες δαπάνες φαρμακευτικής περίθαλψης σε Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, ενώ οι δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης μειώθηκαν και η κυβέρνηση μετακυλίει ολοένα και περισσότερο τις δαπάνες στους πολίτες.
Η Ashoka και η Boehringer Ingelheim συνεργάζονται ώστε να διακρίνουν νέες, βιώσιμες λύσεις και τάσεις στην υγεία, υποστηρίζοντας κοινωνικούς επιχειρηματίες (Making More Health Fellows) όπως τον Jordi Marti και τον Josh Nesbit, ο οποίος επανεφευρίσκει το ρόλο του επαγγελματία υγείας μέσα στις κοινότητες (community health worker). Αυτό έγινε με την εισαγωγή μιας λύσης βασισμένης στα κινητά τηλέφωνα, με στόχο την ενδυνάμωση των επαρχιακών/αγροτικών συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης μέσα από την οργάνωση του, την Medic Mobile. Ο Jordi, ο Josh και άλλοι MMH Fellows πρωτοπορούν στις τάσεις στον τομέα υγείας, εστιάζοντας σε μοντέλα πρόληψης και ευημερίας με την αξιοποίηση της τεχνολογίας και της εκπαίδευσης ως εργαλείων, και την εισαγωγή μοντέλων που βασίζονται στον όγκο και στην αγορά για την επέκταση της φροντίδας υγείας.
Η Ashoka και Boehringer Ingelheim φιλοξένησαν δυο διεθνείς διαγωνισμούς changemakers, στο πλαίσιο της συνεργασίας τους The Making More Health, με στόχο την εύρεση νέων ιδέων στον τομέα της υγείας και φέρνουμε αυτήν την προσέγγιση στην Ελλάδα. Τα projects που βραβεύτηκαν περιελάμβαναν: α) μια πλατφόρμα που επιτρέπει στους ασθενείς να συνδέονται με τους ερευνητές που χρειάζονται συμμετέχοντες σε κλινικές δοκιμές διατήρησης στη ζωή μέσα από ένα μητρώο υγειονομικών δεδομένων που ελέγχεται από τους συμμετέχοντες, β) την συσκευασία απλών φαρμάκων σε κιβώτια αναψυκτικών με σκοπό την αξιοποίηση των αλυσίδων εφοδιαστικής εταιρειών όπως η Coca Cola για να σωθούν ζωές σε λιγότερο αναπτυγμένες αγροτικές περιοχές στην Αφρική, γ) μια μη κερδοσκοπική οργάνωση με επιχειρηματικό μοντέλο που της επιτρέπει να παρέχει ποιοτική οδοντιατρική φροντίδα σε παιδιά που καλύπτονται απο το πρόγραμμα παροχής υγείας απο την κυβέρνηση των ΗΠΑ για πρόσωπα και οικογένειες χαμηλού εισοδήματος και τέλος δ) μια κοινωνική επιχείρηση που εκπαιδεύει και απασχολεί γυναίκες με χαμηλό εισόδημα που ζουν σε μικρές κοινότητες έξω από την Μπανγκαλόρη, για να γίνουν επαγγελματίες υγείας που παρέχουν διαγνωστικές υπηρεσίες χαμηλού κόστους για τον διαβήτη σε αγροτικές κοινότητες.
Η Boehringer Ingelheim Ελλάδος και η Ashoka Ελλάδος σας προσκαλούν να καταθέσετε τις ιδέες και τα projects σας στον Διαγωνισμό Προορισμός: Αλλαγή: Νέες Λύσεις για την Ελλάδα (Destination: Change. New Solutions for Greece), ή να προτείνετε κάποια πρωτοβουλία που βρίσκει νέους τρόπους για να κάνει την υγεία προσβάσιμη σε όλους στην Ελλάδα.
Δημοσιεύθηκε αρχικά στο Changemakers.com
Οι συγγραφείς:
Αφροδίτη Μπουικίδου, Ashoka Greece Launch Director
Κωνσταντίνα Τσοέρερ, Ashoka mobilizer για τους διαγωνισμούς changemakers competitions στην Ελλάδα, συνιδρύτρια της 180 Μοίρες
