Greece. For some the headache of Europe, for others an opportunity for Europe. Media reports on strikes, political instability and austerity measures. One year ago, one of the largest peaceful demonstrations took place, right in front of parliament. It was in the form of tents, public discussions and the self-organisation of citizens. Even if it was not supported by the whole population, the movement spread to other Greek cities and the local squares became an open market of public dialogue. What we’ve see over the last two years is the development of grassroots movements in various sectors, with different approaches and changing the dynamics. Politics, society and entrepreneurship are playing a strong role on the public agenda. Fwd Greece Today, Repower Greece and Startup Live Athens are three out of many movements of civil society. They unveil not only questions that have arisen from the socioeconomic crisis but also crucial points for the future of Europe, as Greece is one of the most affected countries.
The recent national elections took place a few weeks ago and were accompanied by pressure from the European Community. What if the movements could speak now to the European Parliament, European Commission, the Troika? How would they describe the situation in Greece and could be done in order to help the country?
“Greece has reached a point where it is in serious need of immediate reforms, social peace and European solidarity. What the previous three years have shown is that our political, social and economic leaders lack basic capacities to negotiate and prepare a national blueprint of strategic reforms for the country to exit its current turmoil,” says Panagiotis Vlachos, one of the initiators of Fwd Greece Today, a political community of dialogue, putting the European character of Greece on the agenda. Vlachos continues: “An unfortunate aspect of this culture of polarisation has been our entry into a continuous election period – with two consecutive general elections – which have brought the administration and the real economy to their limits. The answer to the problem is fast, sincere, deep and structural integration at the financial and the political level. At least, the countries of the European South, mostly affected by their competitiveness deficit should develop a common negotiating front and fight for the continuation of reforms through growth incentives, private and public investments, access to credit and export driven growth. But first, we need to fight uncertainty and the EU’s ‘credibility deficit’ with bold decisions and common financial and funding mechanisms.”
Alexandros Costopoulos, the founder of Repower Greece, a grassroots, public diplomacy initiative, suggests: ”Just as we may lack of self critisism and courage to accept our mistakes, they should have done the same, especially since we all know that regardless of the fiscal choices of Greece the roots of the problem lie in the inabilities of the European structure to form a better union and safeguard member countries by over borrowing (even when much of that is spent for the blooming of other fellow member economies). However, as we have seen repeatedly in economic history, the solution for excess debt, which is mainly what the EU faces with regards to Greece, cannot be found in crippling societies. In Greece we need structural reforms – there is no question about that.”
During last summer, Startup Live Athens was born out of the desire of young entrepreneurial minds to give back to the community: “We do not preach that entrepreneurship is the only solution for Greece, but it definitely is a tool to unlock untapped human potential. After all, if we do not try and test ourselves on difficulties, how will we evolve”, wrote the team behind the initiative, Petroula Karagianni, Xenia Mastropetrou, Lefteris Kontaxis and myself.
Grassroots movements will play a role in the establishment of a new economy in Greece and already help different ideas flourish and develop into innovation and concrete actions.
“Instead of investing and committing our resources to cultivate a fresh, innovative and results oriented way of civic consciousness that could safeguard economic progress and social prosperity, we relied almost solely in constructing a false reality, choosing to evolve as a society on the back of others, mainly on the EU, allowing the lack of meritocracy and the so called political cost to define change, resting on the alibi that this is how things work in Greece,” suggests Costopoulos. “This is a task for the people and in my opinion this is the role of grassroots and thus, of Repo(we)rGreece. To be able to appeal to micro social environments, to blend together voices, opinions, stories, thoughts and ideas and forge solutions that will redefine change and will shape a new economy.”
Vlachos states: “Social and intergenerational justice has never been part of the public agenda. Our generation – aged around 30 – has the credentials to alter the nature of Greek politics, participate, cooperate and bring justice and common reason to the surface of the public agenda and policy making. Forward Greece highlights innovation as one of its major values. Innovation in thinking, acting, policy-making, doing business and bridging social gaps. Innovation needs a reliable institutional and economic environment to flourish. We are determined to support any governmental or non-governmental efforts for sustainable solutions in support of creative and outward looking thinkers and entrepreneurs.”
Entrepreneurial thinking does not only belong to the business world but is also common ground for grassroots movements that aim to impact public dialogue and enhance structural changes within a democratic frame of civil society. What the three movements share is their different approach and their commitment of engaging youth into the discussion about the future of Greece and Europe without excluding them from decision making.
*Originally published on Unexus.org “Innovation Conversation”Ελλάδα. Για κάποιους ο πονοκέφαλος της Ευρώπης, για άλλους μια ευκαιρία για την Ευρώπη. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης καλύπτουν τις απεργίες, την πολιτική αστάθεια και τα μέτρα λιτότηττας. Πριν ένα χρόνο, μια από τις μεγαλύτερες ειρηνικές διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκε μπροστά στο κοινοβούλιο. Πήρε μορφή με τέντες, δημόσιες συζητήσεις και αυτο-οργάνωση πολιτών. Ακόμα και αν δεν είχε την υποστήριξη ολόκληρου του λαού, το κίνημα έφτασε και σε άλλες Ελληνικές πόλεις και οι τοπικές πλατείες έγιναν ανοιχτές αγορές δημόσιου διαλόγου. Αυτό που βλέπουμε τα τελευταία δυο χρόνια είναι η ανάπτυξη των κινημάτων στη βάση της κοινωνίας σε διαφορετικούς τομείς και διαφορετικές προσεγγίσεις, αλλάζοντας την ως τότε δυναμική. Η Πολιτική, η κοινωνία και η επιχειρηματικότητα παίζουν ισχυρό ρόλο στη δημόσια ατζέντα. Το Μπροστά Σήμερα, το Repower Greece και το Startup Live Athens είναι τρια μέσα από πολλά κινήματα της κοινωνίας πολιτών, που όχι απλά θέτουν τα ερωτήματα που έχουν βγει στην επιφάνεια λόγω την κοινωνικοικονομικής κρίσης, αλλά αποτελούν και σημαντικά σημεία για το μέλλον της Ευρώπης, εφόσον η Ελλάδα είναι μια εκ των χωρών που έχουν υποστεί πιο έντονα τις επιπτώσεις τη κρίσης.
Οι πιο πρόσφατες εθνικές εκλογές έχουν περάσει λίγες εβδομάδες και συνοδεύτηκαν με πιέσεις εκ μέρους της Ευρωπαϊκής κοινότητας. Τίθεται το ερώτημα, τι θα έλεγαν αυτά τα κινήματα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή την Τρόϊκα αν τους προσφερόταν η ευκαιρία; Πως θα περιέγραφαν την κατάσταση στην Ελλάδα και τι θα έπρεπε να συμβεί για να βοηθηθεί η χώρα;
“H Ελλάδα έχει φτάσει σε ένα σημείο, που απαιτεί άμεσες μεταρρυθμίσεις, κοινωνική ειρήνη και ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Αυτό που μας έχουν δείξει τα τελευταία τρια χρόνια, είναι η έλλειψη ικανότητας διαπραγμάτευσης των πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών ηγεσιών μας, αλλά και την αδυναμία εθνικής προετοιμασίας για στρατηγικές μεταρρυθμίσεις για την έξοδο της χώρας από τις αναταραχές,” λέει ο Παναγιώτης Βλάχος, ένας απο τους εμπνευστές του “Μπροστά Σήμερα”, μιας πολιτικής κοινότητας διαλόγου, που δίνει έμφαση στον ευρωπαϊκό χαρακτήρα της Ελλάδας.
“Μια άτυχη επίπτωση της κουλτούρας πόλωσης είναι η είσοδος μας σε προεκλογική περίοδο διαρκείας – δυο συνεχόμενες εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις – που έχουν φτάσει τη διοίκηση, αλλά και την πραγματική οικονομία στα όρια τους. Γρήγορη, ειλικρινής, εις βάθος και δομική ενσωμάτωση σε οικονομικό όσο σε πολιτικό επίπεδο είναι η απάντηση στο πρόβλημα. Οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, αυτές που είναι σε δυσμενή θέση λόγω αδυναμίας ανταγωνιστικότητας, θα έπρεπε τουλάχιστον να έχουν μια κοινή γραμμή διαπραγμάτευσης και να δράσουν για την συνέχεια των μεταρρυθμίσεων μέσα από κίνητρα ανάπτυξης, ιδιωτικές και δημόσεις επενδύσεις, πρόσβαση σε δάνεια και εξωστρεφή ανάπτυξη. Αλλά πρώτα, πρέπει να αντιμετωπίσουμε την αβεβαιότητα και τη “μείωση αξιοπιστίας” της ΕΕ, με αποφάσεις και κοινούς μηχανισμούς οικονομικών και επενδύσεων”, συνεχίζει ο κος Βλάχος.
Ο Αλέξανδρος Κωστόπουλος, εμπνευστής του Repower Greece, μιας πρωτοβουλίας βασισμένης στη δημόσια διπλωματία, προτείνε騔Ακριβώς όπως εμείς έχουμε προβλήματα αυτοκριτικής και κουράγιο να αποδεχτούμε την πραγματικότητα, θα έπρεπε να πράττουν το ίδιο, ειδικά επειδή γνωρίζουμε, πως ανεξαρτήτως των επιλογών που έχει η Ελλάδα, οι ρίζες του προβλήμτος βρίσκονται στις ανικανότητες της Ευρωπαϊκής δομής να δημουργήσει μια καλύτερη ένωση και προστασία για τα κράτη μέλη της μπροστά στον υπερδανεισμό (ειδικά αν ένα μερίδιο αυτού επενδύεται στην ανάπτυξη της οικονομίας άλλων κρατών μελών). Επίσης, όπως έχουμε παρατηρήσει επαναλλειμένα στην οικονομική ιστορία, η λύση της χρεοκοπίας, που είναι αυτό που αντιμετωπίζει η ΕΕ με την Ελλάδα, δεν μπορεί να βρεθεί σε αδύναμες κοινωνίες. Στην Ελλάδα χρειαζόμαστε δομικές μεταρρυθμίσεις – δεν τίθεται συζήτηση.”
Το περασμένο καλοκαίρι το Startup Live Athens γεννήθηκε μέσα από την επιθυμία νέων επιχειρηματικών μυαλών να προσφέρουν στην κοινότητα: “Δεν ευαγγελίζουμε πως η επιχειρηματικότητα είναι η μοναδική λύση για την Ελλάδα, αλλά είναι ένα εργαλείο για να ξεκλειδώσει το αναξιοποίητο ανθρώπινο δυναμικό. Στην τελική, αν δεν προσπαθήσουμε και δεν δοκιμαστούμε στα δύσκολα, πώς θα εξελιχθούμε;”, διατύπωσε η ομάδα πίσω από την πρωτοβουλία, η Πετρούλα Καραγιάννη, η Ξένια Μαστροπέτρου, ο Λευτέρης Κονταξής και η γράφουσα.
Τα grassroots κινήματα παίζουν ιδιαίτερο ρόλο στην καθιέρωση της νέα οικονομίας στην Ελλάδα, και υποστηρίζουν ίδι διαφορετικές ιδέες να γεννούνται και να αναπτυχθούν προς καινοτομία και συγκεκριμένες δράσεις.
“Αντί να επενδύσουμε και να δεσμεύσουμε τους πόρους μας για να καλλιεργήσουμε έναν φρέσκο, καινοτόμο και προσανατολισμένο σε αποτελέσματα τρόπο κοινωνικής συνείδησης που θα μπορούσε να προστατεύσει την οικονομική πρόοδο και την κοινωνική ευημερία, βασιστήκαμε μόνο στην οικοδόμηση μιας λανθασμένης πραγματικότητας, επιλέγοντας να εξελιχθούμε ως μια κοινωνία στις πλάτες άλλων, κυρίως της ΕΕ. Επιτρέψαμε η έλλειψη αξιοκρατίας και το λεγόμενο πολιτικό κόστος να προσδιορίσουν την αλλαγή και επαναπαυόμενοι στην δικαιολογία ότι έτσι γίνονται τα πράγματα στην Ελλάδα,” τοποθετείται ο κος Κωστόπουλος. “Αυτό είναι κατά την άποψη μου ο ρόλος του κόσμου, των κινημάτων grassroots (στη βάση της κοινωνίας), και του Repo(we)r Greece. Η ικανότητα να ελκύει μικροκοινωνικά περιβάλλοντα, να αναμειχθουν διαφορετικές φωνές, απόψεις, ιστορίες, σκέψεις και ιδέες, στο να διαμορφωθούν λύσεις που θα επαναπροσδιορίσουν την αλλαγή και θα δομήσουν μια νέα οικονομία”.
Ο κος Βλάχος τονίζει: “Η κοινωνική και μεταξύ των γενεών δικαιοσύνη δεν ήταν ποτέ μέρος της δημόσιας ατζέντας. Η γενιά μας – γύρω στα 30 – έχει τα πιστευτήρια να μετατρέψει την φύση της Ελληνικής πολιτικής, να συμμετέχει, να συνεργαστέι και να φέρει δικαιοσύνη και κοινή λογική στην επιφάνεια του δημοσίου διαλόγου και την χάραξη πολιτικής. To Mπροστά Σήμερα δίνει έμφαση στην καινοτομία ως μια βασική αξία. Καινοτόμα σκέψη, πράξη, χάραξη πολιτικής, επιχειρείν αλλά και γεφύρωση κοινωνικών διαφορών. Η καινοτομία έχει ανάγκη από αξιόπιστες δομέα και ένα αναπτυσσόμενο οικονομικό περιβάλλον.
Είμαστε αποφασισμένοι να στηρίξουμε οποιεσδήποτε κρατικές ή μη κρατικές προσπάθειες για βιώσιμες λύσεις που υποστηρίζουν δημιουργικούς και εξωστρεφείς διανοητές και επιχειρηματίες.
Η επιχειρηματική σκέψη δεν αποτελεί ιδιοκτησία μόνο του επιχειρηματικού κόσμου αλλά αποτελεί επίσης κοινό τόπο για τα grassroots κινήματα σκοπεύοντας να επηρεάσει το δημόσιο διάλογο και να βελτιώσει τις διαρθρωτικές αλλαγές μέσα σε ένα δημοκρατικό πλαίσιο της κοινωνίας των πολιτών. Αυτό που μοιράζονται τα τρία κινήματα είναι η διαφορετική προσέγγισή και η δέσμευση τους να εμπλέξουν τη νεολαία στη συζήτηση για το μέλλον της Ελλάδας και της Ευρώπης χωρίς να την εξαιρέσουν απο τη λήψη αποφάσεων.
*Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο Unexus.org “Innovation Conversation”
